Doanh nghiệp dệt may cấp thiết thực hiện ESG

Hiện nay, các tập đoàn dệt may toàn cầu đều phải thực hiện ESG một cách minh bạch, không chỉ vì yêu cầu pháp lý ngày càng nghiêm ngặt mà còn do sức ép từ chính người tiêu dùng. Người mua hàng, đặc biệt là giới trẻ, ngày càng quan tâm đến các thương hiệu “xanh”, tôn trọng con người và minh bạch trong sản xuất, thúc đẩy mạnh mẽ xu hướng dệt may bền vững.

Giới thiệu về ESG và tầm quan trọng với ngành dệt may

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và yêu cầu phát triển bền vững ngày càng tăng cao, ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị) trở thành yếu tố trọng yếu đối với doanh nghiệp dệt may. Áp dụng ESG dệt may không chỉ giúp doanh nghiệp đáp ứng yêu cầu pháp lý và thị trường mà còn nâng cao vị thế, góp phần tăng khả năng cạnh tranh và thực hiện lợi ích ESG dệt may dài hạn.

ESG là gì? Ba trụ cột Môi trường, Xã hội và Quản trị

ESG là viết tắt của Environmental (Môi trường), Social (Xã hội) và Governance (Quản trị).

• E – Environmental (Môi trường): Yếu tố này liên quan đến cách doanh nghiệp quản lý tài nguyên, thực hiện giảm phát thải khí nhà kính, xử lý chất thải và tối ưu hóa việc sử dụng năng lượng tái tạo.
• S – Social (Xã hội): Yếu tố xã hội tập trung vào điều kiện lao động công bằng, quyền lợi người lao động, an toàn và sức khỏe nghề nghiệp, cùng các hoạt động trách nhiệm xã hội doanh nghiệp (CSR) hướng đến cộng đồng.
• G – Governance (Quản trị): Yếu tố quản trị đề cập đến cách tổ chức hoạt động một cách minh bạch, có trách nhiệm giải trình, tuân thủ đạo đức và hiệu quả trong quản lý. Đây là nền tảng cho quản trị minh bạch trong mọi hoạt động.

Ba trụ cột này tạo nền tảng giúp doanh nghiệp vận hành bền vững, đáp ứng các chuẩn mực quốc tế và góp phần vào mục tiêu phát triển bền vững chung.

ESG – Ba trụ cột môi trường – xã hội – quản trị

Thực hiện ESG trong ngành dệt may toàn cầu và Việt Nam

Ngành dệt may là một trong những ngành sử dụng nhiều tài nguyên và tạo ra lượng lớn khí thải, cả trong quá trình sản xuất, tiêu thụ và sau khi tiêu thụ. Trên thế giới, rất nhiều tập đoàn dệt may đã thực hiện ESG để giảm tác động môi trường, cải thiện điều kiện lao động và nâng cao quản trị doanh nghiệp.

• Fast Retailing (Uniqlo, GU): Tập đoàn này đang chuyển đổi chuỗi cung ứng xanh và tăng cường sử dụng vật liệu tái chế (đạt 47.4% polyester tái chế); đặt mục tiêu giảm 90% phát thải khí nhà kính (GHG) tại cửa hàng/văn phòng và dùng 100% điện tái tạo. Về xã hội, hãng triển khai “The Heart of LifeWear” (quyên góp hơn 532.000 sản phẩm) và dự án “PEACE FOR ALL”. Tại Việt Nam, tập đoàn còn hỗ trợ nước sạch, xây trường học, và tuyển dụng người khuyết tật, thể hiện cam kết mạnh mẽ vào phát triển bền vững.
• H&M Group: H&M cam kết giảm 56% phát thải GHG (Scope 1, 2, 3) đến 2030 và hướng tới Net-Zero vào năm 2040. Hiện tại, họ đã giảm Scope 3 được 24% so với mức cơ sở 2019. 89% vật liệu là tái chế hoặc bền vững (trong đó 29.5% là tái chế). Hãng ưu tiên năng lượng tái tạo (đạt 96% trong vận hành) và loại bỏ than khỏi chuỗi cung ứng may mặc (đến 2026). Về xã hội, hãng thúc đẩy quyền lao động, an toàn nghề nghiệp và thương lượng tập thể.

Một số tập đoàn may mặc thực hiện ESG

Ở Việt Nam, khi ngành dệt may chiếm tỷ trọng lớn trong xuất khẩu, việc thực hiện ESG trong ngành dệt may Việt Nam là điều kiện tiên quyết để tiếp cận các thị trường cao cấp, giữ chân khách hàng và nâng cao giá trị thương hiệu. Ngoài ra, để xuất khẩu sang các thị trường khó tính như Mỹ, châu Âu, doanh nghiệp dệt may cần chứng minh rõ ràng việc trung hoà carbon. Đặc biệt, quy chế CBAM (Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon) của châu Âu có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, càng khiến việc thực hiện ESG của các doanh nghiệp dệt may trở nên cấp thiết.

Áp lực thực hiện ESG đối với doanh nghiệp dệt may hiện nay

Doanh nghiệp dệt may Việt Nam đang đối mặt với áp lực ESG từ nhiều phía, bao gồm yêu cầu từ thị trường quốc tế, khung pháp lý trong nước, và đòi hỏi ngày càng cao từ các bên liên quan. Đây vừa là thách thức, vừa là cơ hội để nâng cao uy tín thương hiệu với ESG.

Yêu cầu của thị trường quốc tế và xu hướng toàn cầu

Các thị trường châu Âu, Mỹ và Nhật Bản ngày càng yêu cầu nghiêm ngặt về ESG trong chuỗi cung ứng. Doanh nghiệp không thực hiện đầy đủ các tiêu chuẩn ESG quốc tế dệt may sẽ đối mặt nguy cơ bị loại khỏi các thị trường tiềm năng. Đồng thời, xu hướng đầu tư bền vững cũng thúc đẩy các nhà đầu tư ưu tiên doanh nghiệp tuân thủ ESG.

Áp lực pháp lý, quy chế và rào cản từ thị trường nhập khẩu (các ví dụ tiêu biểu):

• Châu Âu – Chỉ thị thẩm định trách nhiệm bền vững của doanh nghiệp (CSDDD / EU): EU yêu cầu các công ty phải nhận diện, ngăn chặn và giảm thiểu các rủi ro về nhân quyền và môi trường xuyên suốt chuỗi giá trị. Điều này làm tăng yêu cầu minh bạch và truy xuất nguồn gốc đối với nhà sản xuất ở nước xuất khẩu.
• Châu Âu – Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM): CBAM là cơ chế tính thuế carbon nhập khẩu để cân bằng chi phí giữa sản phẩm nội địa EU và hàng nhập khẩu. Tác động của CBAM khiến các thương hiệu thời trang yêu cầu nhà cung cấp dệt may cung cấp số liệu phát thải để xác định rủi ro và tuân thủ trong tương lai.
• Châu Âu – Quy định chống phá rừng (EUDR) & chiến lược dệt may bền vững: EUDR bắt buộc chứng minh nguyên liệu không liên quan tới phá rừng. Chiến lược “Textiles Strategy” tăng áp lực minh bạch chuỗi cung ứng, hạn chế chất độc hại và chống “tẩy xanh” (greenwashing).
• Châu Âu – Quy định về Hóa chất (REACH): REACH yêu cầu doanh nghiệp kiểm soát và loại bỏ các chất độc hại trong sản xuất. Các nhà nhập khẩu châu Âu đòi hỏi nhà cung cấp Việt Nam phải chứng minh tuân thủ REACH để đảm bảo sản phẩm an toàn.
• Nhật Bản và các thị trường châu Á khác: Yêu cầu tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn hoá chất, tái chế và xử lý chất thải.

Áp lực từ thị trường quốc tế là động lực chính thúc đẩy ESG trong ngành dệt may.

Pháp luật và khung chính sách ESG tại Việt Nam

Việt Nam đã không ngừng hoàn thiện hệ thống luật ESG liên quan đến môi trường, xã hội và quản trị doanh nghiệp, nhằm thúc đẩy phát triển bền vững. Đặc biệt, các quy định mới đang tác động mạnh tới ngành dệt may.

Về môi trường, Luật Bảo vệ Môi trường 2020 và các văn bản hướng dẫn đã siết chặt quản lý phát thải, xử lý nước thải và chất thải nguy hại. Các quy định này hướng đến mục tiêu giảm phát thải và thích ứng biến đổi khí hậu theo cam kết Net Zero 2050, buộc doanh nghiệp phải đáp ứng các yêu cầu pháp lý và thị trường.

Ở khía cạnh xã hội, Bộ luật Lao động 2019 là nền tảng bảo vệ quyền lợi người lao động, quy định các tiêu chuẩn về an toàn lao động, chống phân biệt đối xử và lao động cưỡng bức, tạo nền tảng cho môi trường làm việc minh bạch và nhân văn.

Khung chính sách ESG ngày càng hoàn thiện này đang tạo áp lực ESG và động lực để doanh nghiệp dệt may Việt Nam đầu tư cho công nghệ sạch, quản trị minh bạch và phát triển nguồn nhân lực bền vững.

Áp lực từ khách hàng, nhà đầu tư và đối tác trong chuỗi cung ứng

Hiện nay, các tập đoàn thời trang toàn cầu đều phải thực hiện ESG một cách minh bạch do sức ép từ người tiêu dùng. Người mua hàng, đặc biệt là giới trẻ, ngày càng quan tâm đến các thương hiệu “xanh”, tôn trọng con người và minh bạch trong sản xuất.

Một nghiên cứu năm 2024 của Verónica Baena về “sự chuyển dịch từ thời trang nhanh sang thời trang nhanh bền vững và có trách nhiệm xã hội” chỉ ra rằng khách hàng phản ứng rất tích cực khi thương hiệu Zara thực hiện các hoạt động ESG. Khi Zara triển khai các chương trình như tạo việc làm cho người khuyết tật, phát triển dòng sản phẩm thân thiện môi trường, và truyền thông minh bạch về ESG, ý định mua hàng, niềm tin và lòng trung thành của khách hàng đều tăng rõ rệt.

Áp lực thực hiện ESG của doanh nghiệp dệt may từ khách hàng, nhà đầu tư và đối tác

Điều này cho thấy, để duy trì uy tín và lợi thế cạnh tranh, các thương hiệu lớn buộc phải công khai dấu vết carbon và minh bạch hóa toàn bộ quy trình sản xuất. Do đó, họ yêu cầu các nhà cung ứng tại Việt Nam phải đáp ứng tiêu chí ESG tương tự: quản lý môi trường chặt chẽ, đảm bảo quyền lợi người lao động và công bố thông tin rõ ràng. Đây là thách thức lớn cho chuỗi cung ứng xanh.

Từ đó, ESG dệt may không còn là lựa chọn mà là điều kiện bắt buộc để các doanh nghiệp dệt may Việt Nam tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu. Việc chủ động chuyển đổi xanh, sử dụng năng lượng hiệu quả và minh bạch quy trình không chỉ giúp đáp ứng yêu cầu đối tác mà còn tạo lợi thế lâu dài và mở rộng cơ hội xuất khẩu. Đây là lúc cần tối ưu hóa chiến lược ESG của bạn.

Ví dụ điển hình doanh nghiệp dệt may Việt thực hiện ESG

Green TG – Tiền Giang, Việt Nam

Hệ thống điện mặt trời được lắp đặt trên mái nhà máy Green TG tại Tiền Giang – một công ty Hàn Quốc chuyên may mặc xuất khẩu sang các thị trường Âu – Mỹ, Hàn, Nhật. Dự án sử dụng 2.240 tấm pin năng lượng mặt trời 450Wp cùng 8 bộ hòa lưới (inverter) SMA Sunny Tripower CORE 2 công suất 110kW. Hệ thống giúp nhà máy giảm dấu chân carbon cho doanh nghiệp khoảng 1.200 tấn CO2 mỗi năm, đóng góp vào mục tiêu phát triển bền vững.

Dự án điện mặt trời nhà máy Green TG – Tiền Giang – 1MWp

Eclat Fabric – Vũng Tàu, Việt Nam

Eclat – Fabrics Việt Nam là doanh nghiệp thuộc Tập đoàn Eclat Textile (Đài Loan), chuyên sản xuất vải dệt kim cao cấp cho các thương hiệu lớn như Nike, Adidas, Lululemon. Nhà máy có công suất 6.000 tấn vải/năm. Để tìm hiểu về các dự án dệt may bền vững, Eclat là một ví dụ điển hình về giải pháp ESG cho doanh nghiệp dệt may hiệu quả.

Hệ thống điện mặt trời sử dụng 2.682 tấm pin 450Wp, được thiết kế và lắp đặt theo tiêu chuẩn quốc tế. Hệ thống giúp nhà máy giảm 1.400 tấn CO2 mỗi năm, khẳng định cam kết của Eclat với phát triển bền vững và dệt may bền vững.

Dự án điện mặt trời nhà máy Eclats Fabric – Vũng Tàu- 1,2 MWp

Total Men Chuen – Đồng Nai, Việt Nam

Dự án được triển khai vào năm 2020 với công suất 1 MWp, bao gồm 2.348 tấm pin năng lượng mặt trời Jinko 405W hiệu suất cao, 9 bộ hòa lưới Huawei và hệ thống khung phụ trợ và dây dẫn đạt chất lượng cao độ bền thiết kế trên 30 năm. Hệ thống điện mặt trời này giúp khách hàng tiết kiệm chi phí điện hàng tháng, tăng năng suất sản xuất và góp phần bảo vệ môi trường, đồng thời khám phá giải pháp năng lượng tái tạo hiệu quả.

Dự án này được thực hiện theo hình thức PPA (Hợp đồng mua bán điện), tức xây dựng – thuê – chuyển giao. Vũ Phong Energy Group đầu tư xây dựng hệ thống điện mặt trời trên mái nhà xưởng của khách hàng, sau đó thuê lại để bán điện cho khách hàng với giá ưu đãi. Sau một khoảng thời gian nhất định, Vũ Phong Energy Group sẽ chuyển giao toàn bộ hệ thống cho khách hàng sở hữu, tối ưu hóa lợi ích từ năng lượng tái tạo và ESG.

Dự án điện mặt trời nhà máy Total Men Chuen – Đồng Nai – 1 MWp

Nguồn : https://vuphong.vn/doanh-nghiep-nganh-det-may-cap-thiet-thuc-hien-esg/